Autonomie en waarden
Autonoom handelen: je gedrag afstemmen op de waarden, principes of overtuigingen die belangrijk voor je zijn.
De kans is groot dat je waarden hebt overgenomen van je omgeving, waarden die je op school hebt meegekregen, in de samenleving, in de tijd waarin je opgroeide.
Als je naar deze waarden handelt, ben je dan autonoom of doe je waar je vertrouwt mee bent en wat veilig voelt? Tijd om eens goed naar deze waarden te kijken of deze ook echt van jou zijn.
Hieronder vind je een lijst met kernwaarden. Welke zijn voor jouw belangrijk? Wat spreekt je aan? Probeer hierbij zoveel mogelijk los te laten wat er van je verwacht wordt of wat je uit gewoonte lijkt te doen. Er zit geen goed of fout bij.
Als voor jouw efficiëntie, dienstbaarheid en eerlijkheid belangrijk zijn, dan ben je een ander type persoon dan iemand die zorgzaamheid, geduld en betrokkenheid als belangrijkste waarden heeft. Niet beter of slechter, anders. Voor iedereen is een plekje waar jouw waarden en wie jij bent nodig zijn. Het vinden waar je dan precies past kost tijd om uit te zoeken.
Kernwaarden
| Aandacht | Gehoorzaamheid | Ondernemend | Trouw |
| Affectie | Geleerdheid | Ontdekken | Uitdaging |
| Assertiviteit | Gelijkwaardigheid | Onthechting | Uitmuntendheid |
| Authenticiteit | Geloof | Ontmoeten | Veelzijdigheid |
| Autonomie | Geluk | Ontspanning | Veerkracht |
| Avontuur | Gemak | Ontvouwen | Veiligheid |
| Balans | Genuanceerdheid | Ontwikkeling | Verantwoordelijkheid |
| Barmhartigheid | Gevoeligheid | Onvoorwaardelijk | Verbeeldingskracht |
| Bekwaamheid | Gezag | Openheid | Verbetering |
| Betrouwbaarheid | Gezamenlijkheid | Optimisme | Verbinding |
| Bescheidenheid | Gezondheid | Ordelijkheid | Verbondenheid |
| Bescherming | Gratie | Originaliteit | Verdraagzaamheid |
| Betrokkenheid | Groei | Overgave | Vergeving |
| Bevrijding | Harmonie | Overvloed | Vernieuwing |
| Bewustzijn | Heelheid | Passie | Vertrouwen |
| Bezieling | Hulpvaardigheid | Persoonlijke ontwikkeling | Vindingrijkheid |
| Bloei | Humor | Pionieren | Virtuositeit |
| Collegialiteit | Inlevingsvermogen | Plezier | Vitaliteit |
| Communicatie | Innerlijke vrede | Prestigieus | Volharding |
| Competitie | Innovatief | Puurheid | Volmaaktheid |
| Continuïteit | Inspiratie | Rationaliteit | Vrede |
| Creativiteit | Integriteit | Rechtvaardigheid | Vreugde |
| Daadkracht | Intimiteit | Respect | Vriendschap |
| Dankbaarheid | Inzet | Resultaat | Vrijgevigheid |
| Degelijkheid | Inzicht | Rijkdom | Vrijheid |
| Deskundigheid | Kennis | Rust | Waardering |
| Deugdbaarheid | Klantgerichtheid | Samenwerken | Waardevol |
| Dienstbaarheid | Klantvriendelijkheid | Samenzijn | Waardevrij |
| Discipline | Kunstzinnigheid | Schenken | Waardigheid |
| Doelgerichtheid | Kwaliteit | Schoonheid | Waarheid |
| Duidelijkheid | Leiderschap | Simpelheid | Wijsheid |
| Duurzaamheid | Leraarschap | Solidariteit | Zekerheid |
| Eenheid | Levenslust | Souplesse | Zelfbehoud |
| Eenvoudigheid | Liefde | Soevereiniteit | Zelfkennis |
| Eerlijkheid | Loyaliteit | Speelsheid | Zelfstandigheid |
| Effectiviteit | Mededogen | Spiritualiteit | Zelfvertrouwen |
| Efficiëntie | Meesterschap | Spontaniteit | Zingeving |
| Eigenheid | Meeveren | Stabiliteit | Zorgvuldigheid |
| Energiek | Mildheid | Stilte | Zorgzaamheid |
| Enthousiasme | Moedig | Tederheid | Zuiverheid |
| Erkenning | Mogelijkheden | Tevredenheid | |
| Essentie | Mondigheid | Toegankelijkheid | |
| Fijnzinnigheid | Muzikaliteit | Toewijding | |
| Flexibiliteit | Nederigheid | Tolerantie | |
| Geborgenheid | Nuchterheid | Traditioneel | |
| Geduld | Onbaatzuchtigheid | Transformatie | |
| Geestkracht | Onafhankelijkheid | Troost |
Waai je eigenlijk maar een beetje met alle winden mee? Geen idee waar je moet beginnen om meer zelfinzicht te krijgen? Weet je niet wat voor jouw belangrijk is en wat jouw krachten zijn?
Begin dan eens met te kijken naar waar je kritiek op krijgt of hebt gekregen. Schrijf dit op en zoek daar de positieve benaming van en de bijbehorende waarde.
Emotioneel = betrokkenheid/ gevoeligheid
Ongeduldig = doelgerichtheid
Dromer = verbeeldingskracht
Draaikont = genuanceerdheid
Nooit iets afmaken = veelzijdigheid
Hoe kun je deze positieve waarden tot zijn recht laten komen? Dat kritiek vaak meer zegt over degene die de kritiek uit, ga ik nu niet op in. Dat is niet jouw verantwoordelijkheid.
Als je de eerste stappen hebt gezet naar een beter begrip van wat voor jouw belangrijk is. Een beter begrip van wie je bent of wilt zijn, dan is hiernaar handelen, autonoom handelen, de volgende stap…. zonder dat je je van de wijs laten brengen door anderen.
Makkelijker gezegd dan gedaan. En toch noodzakelijk om de leiding en verantwoordelijkheid te nemen over je eigen leven.
Door te proberen bewuster je handelingen overeen te laten komen met je waarden, kom je dichter bij de kern van wie jij bent. Elke kleine stap is een stap die je meer rust, zelfvertrouwen en eigenwaarde zal geven.
Wat ik je nog wilde meegeven…
Aangezien filosofie een eeuwigdurende en oneindige zoektocht is naar wijsheid en de wijsheid overal te vinden is, wilde ik je dit nog meegeven.
Zaterdag 13 Mei 2023 zette ik de tv aan en kwam halverwege een aflevering uit van “Ondersteboven van de Amerika’s”. Op dit moment volg ik de module politieke filosofie en bij deze aflevering viel ik net in een gesprek over hoe inheemse volkeren al jaren democratisch waren lang voordat dit naar Europa kwam. Geen democratie als in ‘meeste stemmen gelden’ maar ‘iedereen zijn stem weegt even zwaar’
Een erg interessante aflevering, absoluut een aanraden om terug te kijken. Naast democratie gaat het ook over de gelijkwaardigheid van man en vrouw in inheemse stammen en is er een stukje waarin een voorman van een stam, de Haudenosaunee, wordt gevraagd wat wij kunnen leren als we ons zouden verdiepen in de inheemse denkwijze.
Het antwoord:
- Heb respect. Dat is een wet. Respect voor de Aarde, voor de bomen en voor elkaar. Dat is een wet. Het is niet vrijblijvend. Het is een strikte regel. Heb respect. Voor de toekomst, voor het verleden en voor ieder mens.
- Deel. Deel alles wat je hebt, evenredig.
Als je je aan allebei houdt, zul je in vrede leven. Maar als je het niet doet, zul je de gevolgen moeten dragen.
Wij zitten midden in de gevolgen… nou ja….hopelijk al ver over het midden en gaan we langzaamaan weer de goede richting op, maar daar zullen we ons allemaal voor in moeten zetten. Het klinkt vrij eenvoudig….
Heb respect en deel.
Bronnen
(1) kernwaarden-lijst: https://patrickschriel.nl/
